Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 2009

Μέμνησο απιστείν

"Νήφε και μέμνησο απιστείν"

Δηλαδή "Να παραμένεις νηφάλιος και να θυμάσαι να δυσπιστείς" προτρέπει ο Επίμαρχος από την Κω.

Να δυσπιστείς; Όποιος δυσπιστεί σκέφτεται, ανησυχεί, προβληματίζεται, χάνει τον ύπνο του και..ξυπνάει. Και μετά προσπαθεί να ξυπνήσει και τους άλλους. Μα κανείς δε το θέλει αυτό.
Είναι γλυκά τα όνειρα.

_____

Εδώ και μέρες έλεγα να γράψω για το Πολυτεχνείο. Και όλο το ανέβαλλα.
Αφενός μεν γιατί φοβήθηκα μήπως παρασυρθώ από το κλίμα των ημερών και δράσω εν θερμώ. Και ως γνωστόν οι βιαστικές και αυθόρμητες σκέψεις δεν αφήνουν συνήθως περιθώρια δράσης στη λογική. "Να είσαι νηφάλιος" δε λέει ο Επίμαρχος; Αφετέρου δε γιατί αυτοί που έζησαν τα γεγονότα μπορούν να πουν πολλά πιο ενδιαφέροντα πράγματα από εμένα και γνωρίζουν καλύτερα τα γεγονότα.

Επηρεασμένη από τον Επίμαρχο, δεν πιστεύω πως το Πολυτεχνείο επιβεβαιώνει την ελευθερία και τη δημοκρατία, αλλά μάλλον την αμφισβητεί. Την αμφισβητεί γιατί δικαιώνει τον Καζαντζάκη όταν έλεγε πως "ελευθερία δεν είναι πέσε πίτα να σε φάω΄είναι κάστρο και το παίρνεις με το σπαθί σου."Και ποιός μάχεται σήμερα;

Η ελευθερία μας αυτοκαταστρέφεται γιατί μας έμαθε να κοιμόμαστε ήσυχοι, να εκφραζόμαστε ελεύθερα σε σημείο που δε σκεφτόμαστε πλέον τί θα πούμε, να θεωρούμε κάποια πράγματα "κεκτημένα", δεδομένα.

Ένα πρόσφατο περιστατικό της καθημερινότητας μου κλόνισε την πίστη μου σε κάθετι δεδομένο. Πρίν λίγες μέρες κατά τη διάρκεια της παράδοσης ο καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου , έχοντας υπερβεί τα χρονικά όρια , μας ρώτησε ποιοί θέλουν να συνεχίσει το μάθημα. Το ακροατήριο - προφανώς είτε απόσεβασμό στο πρόσωπό του, είτε από φόβο μήπως ο καθηγητής "περιποιηθεί" κάποιον στην εξεταστική - παρέμεινε βουβό. Έπειτα ρώτησε ποιοί θέλουν να τελειώσει εκεί η παράδοση. Παρά το γεγονός ότι όλοι δε βλέπαμε την ώρα να πάμε στο κυλικείο μόνο ένα παιδί καθισμένο στο τελευταίο έδρανο - ίσα ίσα που διακρινόταν - τόλμησε να σηκώσει το χέρι του. Ε..Και τι έγινε;

Θεωρούμε άραγε τόσο δεδομένη την ελευθερία μας που επαφιόμαστε στην ευαισθησία του άλλου και στο κατά πόσο αυτός θα σεβαστεί τους κανόνες ; - γιατί σύμφωνα με το πρόγραμμα το μάθημα διαρκούσε μια ώρα και έπρεπε να γίνει διάλειμμα - Ο καθηγητής θα μπορούσε ως "ανώτερος μεταξύ ίσων" , όπως συνηθίζουμε να λέμε, να επικαλεστεί την ουδετερότητα μας και να συνεχίσει το μάθημα , αν το παιδί εκείνο δε σήκωνε το χέρι του.
Τί φοβηθήκαμε; Γιατί δεν εκφραστήκαμε ελεύθερα; Στερηθήκαμε μόνοι μας το δικαιώμα ψήφου μας. Η ελευθερία μας μάς υποδούλωσε.

Ο καθηγητής είπε : "Έστω και αυτή η μία ψήφος με υποχρεώνει να σας απαλλάξω. Αν δεν υπήρχε , θα μπορούσα να σας κρατήσω και μάλιστα με την έγκρισή σας. Μπράβο παιδί μου."

Μετάνιωσα. Για τη στιγμή που χάθηκε. Και για τη γνώμη που δεν είπα. Και γιατί άφησα κάποιον άλλο να αποφασίσει για μένα.

_____

Κάπως έτσι έγινε και στο Πολυτεχνείο. Οι λίγοι..οι "300 προβοκάτορες" ,όπως τους απεκάλεσαν, ξύπνησαν και απήλλαξαν τη χώρα από τη δικτατορία. Χωρίς να ξέρουν πού βαδίζουν και αν θα έχει κάποιο αποτέλεσμα η πράξη τους.

_____

Ντρέπομαι που σήμερα ένα μικρό ποσοστό των Ελλήνων υποστηρίζει ότι επί χούντας τα πράγματα ήταν καλύτερα. Άραγε δεν τους περνάει καν από το μυαλό ότι η δημοκρατία είναι αυτή που τους εξασφαλίζει το δικαίωμα, όντας μειοψηφία, να εκφράζονται;

Όπως και να' χει δε βρίσκω κανένα νόημα στο να ζω ξέγνοιαστα, χωρίς προβλήματα και κατ' επίφαση ελεύθερα, έχοντας παραδώσει τα ηνία της ελευθερίας μου και των επιλογών μου σε άλλους, για να αποφασίσουν αυτοί για μένα και να με εξασφαλίσουν.

Εγώ ασπάζομαι τον Καζαντζάκη.
Δεν παραδίδω τα ηνία.
Προτιμώ να με βασανίζουν τα προβλήματα και να πολεμάω για να τα λύσω, ακόμη κι αν η επιτυχία των προσπαθειών μου δεν είναι προδιαγεγραμμένη.
Κάθε μάχη άλλωστε δεν έχει και απώλειες?

Πάντα όμως η νίκη υπερσκελίζει το τίμημα.

2 σχόλια: